Śmieciowe zasady nas uderzą

- Nasi wyborcy nam tego nie wybaczą - powiedział na początku grudnia Donald Tusk do działaczy PO w Białymstoku. - Dlaczego emerytka, właściciela 25-metrowej kawalerki ma zapłacić za odpady tyle, ile mój minister, który mieszka z żoną i czwórką dzieci w 200-metrowej willi?

Premier miał na myśli podatek śmieciowy, który od lipca przyszłego roku zapłacimy wszyscy. Szef rządu mówił o jednej z metod naliczenia tego podatku, czyli od gospodarstwa domowego. Niestety, nie sprecyzował, która z czterech metod przewidzianych przez jego urzędników i uchwalonych przez sejmową większość (głosami PO) jest najsprawiedliwsza. Zasugerował tylko, że teraz rząd rozważa zmiany w usta­wie, tak by była możliwość łączenia metod.

Póki co jednak samorządy muszą do końca grudnia ustalić podatek śmieciowy, wybierając jedną z metod: opłata od osoby, od gospodarstwa domowego, zużycia wody czy powierzchni nieruchomości.
W Słupsku wybrano metodę od osoby, w gminie Słupsk, zastanawiają się nad metodą od osoby lub od gospodarstwa domowego (ryczałt skrytykowany przez premiera). W Ustce i Bytowie od zużycia wody. Tak samo wybrano w Koszalinie i Szczecinie.

Każda z metod kogoś skrzy­wdzi, a ktoś zyska. W nadmorskich miejscowościach, w których jest dużo turystów produkujących la­tem śmieci, samorządy preferują liczenie podatku od wody (każdy turysta się myje), ale taki sposób narazi na wyższe koszty tych, którzy przyjmują letników.

Podatek od każdej z osób uderzy w rodziny wielodzietne (płacić będą też np. za dzieci, które są na studiach i śmieci w domu nie produkują), a zyskają przyjmujący turystów. Ale z punktu widzenia mieszkańca danej gminy nie tylko metoda jest ważna, bo będzie też nowa stawka (większość gmin jej jeszcze nie ustaliła).

Generalnie jednak stawki wzrosną (takie są wszędzie przymiarki, w Słupsku drastycznie wysokie - 14,70 zł dla segregujących i 20 zł dla niesegregujących). Li tylko od danego samorządu zależy, o ile więcej zapłacą mieszkańcy.

I tak mieszkańcy podsłupskiej Damnicy zapłacą 8,63 zł od osoby (jeśli segregują odpady), czyli rocznie czteroosobowa rodzina uiści nowego podatku 414,24 zł.

W Niemczech taka rodzina płaci 140 euro rocznie (ok. 583 zł). W Słupsku po zmianach będzie płacić w przeliczeniu więcej (705,80 zł). W tym wypadku diabeł tkwi w szczegółach, czyli jeszcze nieustalonych niuansach.

W Słupsku mieszkańcy będą musieli zadeklarować, ile osób mieszka w danej nieruchomości (ale kto i jak sprawdzi, czy deklaracje nie mijają się z rzeczywistością - nie wiadomo). Ponadto w każdej z gmin mniej zapłacą ci, którzy zadeklarują segregację odpadów. Jasne jest, że większość to potwierdzi (ale jak to sprawdzić w przypadku mieszkańców bloków?).

Tu dochodzimy do sedna sprawy. W praktyce to gminy wybiorą odbiorcę śmieci i z nim podpiszą umowy (a nie właściciel nieruchomości, jak teraz). Mieszkaniec bloku zapłaci to w czynszu, właściciel domu zapłaci do gminy, która rozliczy się z odbiorcą. I tak samorządowcy tłumaczą wyższe stawki:
- Na gminę spadną nowe obowiązki. Wzroś­nie liczba urzędników. Ale czy w praktyce znikną dzikie wysypiska i wyłapie się wszystkich podrzucających innym śmieci?