Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Czołg pozostanie w Lęborku jako pomnik

Sylwia Lis
Czołg jest atrakcją dla turystów, często bawi się tu młodzież.  .
Czołg jest atrakcją dla turystów, często bawi się tu młodzież. . Sylwia Lis
Przy czołgu IS-2 stojącym w parku Chrobrego w Lęborku zostanie zamontowana tabliczka informująca o jego historii. Sprawą czołgu stojącego w parku Chrobrego, z lufą skierowaną w centrum miasta, zajmowaliśmy się na łamach "Głosu Pomorza" i gp24.pl wielokrotnie.

Czołg IS-2 (Iosif Stalin)

Czołg IS-2 (Iosif Stalin)

Latem 1943 roku powstał w zakładach w Czelabińsku pierwszy model nowego czołgu ciężkiego. Początkowo nosił on oznaczenie "obiekt 237". Jego głównym konstruktorem był N. F. Szaszmurin.

8 sierpnia 1943 czołg został przyjęty do uzbrojenia Armii Czerwonej. Nowy pojazd otrzymał oznaczenie (IS Iosif Stalin) lub IS-85. Czołg był uzbrojony w armatę D-5T kal. 85 mm. Miał masę ok. 44 t. Wyprodukowano tylko 107 egzemplarzy.

Ponieważ w tym okresie powstał czołg średni T-34-85 uzbrojony w identyczną armatę, zaszła potrzeba wzmocnienia uzbrojenia czołgu ciężkiego. Szybko wdrożono do produkcji czołg uzbrojony w armatę D-25T kalibru 122 mm. Nosił on początkowo oznaczenie "obiekt 240".

Po przyjęciu do uzbrojenia zmieniono je na IS-2. W trakcie produkcji czołg ulegał modernizacji. Wprowadzono w jego armacie półautomatyczny zamek klinowy, w celu zwiększenia szybkostrzelności działa. Modernizacji uległ kadłub czołgu, a zwłaszcza kształt jego przednich płyt. Na włazie dowódcy zamontowano podstawę dla wielkokalibrowego karabinu maszynowego DSzK kal. 12,7 mm.

Zmodernizowane pojazdy nosiły oznaczenie IS-2m. Do zakończenia wojny ogółem zbudowano ok. 3400 czołgów IS-1 i IS-2.

Temat powracał, bo jedni mieszkańcy żądali usunięcia pomnika, tłumacząc, że jest to relikt przeszłości komunistycznej, a inni uważali, że od lat wpisał się w krajobraz Lęborka. Przekonywali, że nie wolno go ruszać, bo to rzadki czołg - w kraju jest takich zaledwie kilka. W obronie pojazdu stanęli między innymi radni Włodzimierz Klata i Krzysztof Siwka, miłośnik historii.

Przeczytaj więcej: Internauci: Won z tym czołgiem, to nie zabytek, ale złom!

- Przez lata w mediach pojawiały się różne opinie, często według mnie demagogiczne i pozbawione pełnej wiedzy - mówi Krzysztof Siwka.- Sprawę badałem kilka lat. Skoncentrowałem się między innymi na odparciu często powtarzanych sloganów i odpowiedzi na pytania. Czołg jest produkcji radzieckiej, ale polski. Służył w polskim wojsku w 4. Pomorskim Pułku Czołgów Ciężkich i tego pułku barwy przywrócili mu kilka miesięcy temu żołnierze z lęborskiej jednostki.

Brał najprawdopodobniej udział w walkach razem z naszymi chłopcami, m.in. w krwawych bojach o przełamanie Wału Pomorskiego pod Mirosławcem i o Kołobrzeg. Krew przelana za ojczyznę jest jednakowej barwy.

Przeczytaj więcej: Po 40 latach czołg zniknie z Parku Chrobrego

- Czołg musi tu zostać, bo tu jest jego dom. Po wojnie, od 1951 do czasu rozformowania w 1956 roku, 4. Pomorski Pułk Czołgów Ciężkich stacjonował w Lęborku - dodaje Siwka. - Po jego rozformowaniu nasz pojazd najprawdopodobniej - badam tę sprawę w Centralnym Archiwum Wojskowym - trafił do pułku czołgów średnich do Słupska, ale po rozkazie w sprawie przekazania jednostkom wojskowym historycznych nazw i numerów oddziałów frontowych oraz ustanowienia dorocznych świąt jednostek, tradycje 4. Pomorskiego Pułku Czołgów Ciężkich kontynuował 4. Pomorski Pułk Desantowy z Lęborka.

Przeczytaj więcej: Wojna o lęborski czołg. Nikt nie chce odpuścić

I wtedy, po około 10 latach, w 1968 roku czołg powrócił do Lęborka. Wszystkie kolejne jednostki wojskowe w Lęborku kontynuują tradycje 4. Pomorskiego Pułku Czołgów Ciężkich. Od ponad 40 lat czołg wrósł w krajobraz Lęborka, jest atrakcją dla dzieci i ciekawym eksponatem, przy którym wielu mieszkańców miasta wykonuje sobie zdjęcia.

Radni zaapelowali, by przy czołgu stanęła tablica informująca o jego historii. Urzędnicy ratusza zapewniają, że pojawi się ona jeszcze w tym roku.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gp24.pl Głos Pomorza