Projekt zmian w piłce nożnej. 14 postulatów Pogoni Lębork

Zmienione władze Pomorskiego Związku Piłki Nożnej przysłały do klubów z podokręgu słupskiego ankietę sondującą kwestie współpracy i systemu szkolenia. Na odpowiedź nie trzeba było za długo czekać. Działacze zarządu sekcji piłki nożnej Pogoni Lębork zebrali w 14 postulatów swoje uwagi.

- Jesteśmy młodym zarządem i chcemy rozpocząć dyskusję na tematy związane z pomorską piłka. Mówimy o problemach naszych, ale podejrzewamy, że dotyczą także innych klubów z regionu, chociażby Gryfa Słupsk czy Jantara Ustka - mówi Janusz Pomorski, działacz zarządu lęborskiego klubu.

Pogoń swoje uwagi przekazała na spotkaniu z nowym prezesem Pomorskiego Związku Piłki Nożnej Radosława Michalskiego, który odbył się w Kobylnicy.

- Nasze opracowanie oparliśmy na doświadczeniach klubu mającego w swoich strukturach ok. 200 zawodników. Chcemy im zapewnić najlepsze warunki rozwoju - czytamy we wstępie do wniosków.
Poniżej prezentujemy najważniejsze idee postulatów Pogoni.

1. Opracowanie spójnego systemu szkolenia piłkarzy w kraju z jednym systemem gry.

2. Promowanie klubów (finansowo, organizacyjne) prowadzącym szerokie szkolenie młodzieży powyżej wymogów licencyjnych. Coraz częściej w dyskusjach, także przedstawicieli klubów pojawiają się opinie, że prowadzenie szkolenia młodzieży w klubach uznawane jest za uciążliwy dodatek do gry seniorów i prowadzone jest coraz częściej coraz niższych kategoriach wiekowych tj. D, E czy F bez kontynuacji w kolejnych latach. Kluby 3 i 4 ligi powinny mieć obowiązek prowadzenia starszych grup wiekowych Junior A i B. Rozważyć należy wprowadzenie w rozgrywkach limitu wychowanków w kadrze meczowej (np. minimum 4 w meczu. Wychowanek = zawodnik, który był zarejestrowany w klubie jako junior przez minimum 3 lata). Celem strategicznym W Polsce powinno być zwiększenie liczby czynnych piłkarzy w kraju. Liberalizacja przepisów licencyjnych i likwidowanie obowiązku prowadzenia drużyn juniorskich, także w mniejszych ośrodkach jest krokiem w złym kierunku. Z drugiej strony warto zrobić audyt tego szkolenia młodzieży, podnosić kwalifikacje kadry trenerskiej i poziom sportowy rozgrywek młodzieżowych. Stan obecny: brak zachęt dla klubów do dobrego i masowego szkolenia młodzieży. Skutek: szkoleniowa fikcja, wypełnianie wymogów licencyjnych dziecięcymi drużynami. Propozycja: obowiązek prowadzenia juniorów A i B przez drużyny 3 i 4 ligi (karencja dla beniaminków), wprowadzenie limitu wychowanków w drużynie. Efekt: zwiększenie liczby młodych piłkarzy, zwiększenie poziomu szkolenia.

3. Sztywne określenie na kilka lat do przodu systemu rozgrywek. To, jakie rozgrywkowe grupy juniorskie będą funkcjonowały w nowym sezonie kluby dowiadują się najczęściej dopiero w czerwcu danego roku, na 2-3 tygodnie przed ostatecznym terminem zgłaszania zespołów! (szczególnie w młodszych rocznikach). Warto zaznaczyć, że większość klubów korzysta z dotacji samorządów i ramach finansowania muszą podawać liczbę prowadzonych grup, koszty itp. Nie sposób to przewidzieć, nie znając systemu rozgrywek w kolejnym roku. Np. w sezonie 2012/2013 zgodnie z wcześniejszą praktyką miała otworzona być Pomorska Liga Juniorów D2. W czerwcu 2012 roku, okazało się, że grupa ta nie powstanie. Generalnie to dobry krok, ale kluby powinny na wiele lat wcześniej wiedzieć jakie rozgrywki w jakich rocznikach będą prowadzone. Stan obecny: brak jasnych zasad prowadzenia rozgrywek młodzieżowych. Skutek: trudności w planowaniu klubowych budżetów, zakładaniu nowych grup i zarządzaniu potencjałem trenerskim. Propozycja: ustalenie sztywnych zasad rozgrywek minimum. na 3 lata do przodu. Efekt: możliwość realizacji długoletnich strategii szkoleniowych w klubach.

4. Wprowadzenie systemu turniejowego dla dzieci do lat 13. Stan obecny: ligowa rywalizacja i dalekie wyjazdy na mecze już 11-latków! W przypadku odległych miejscowości na skraju województwa (Ustka, Słupsk, Człuchów, Kwidzyn, Malbork) odległość jaką w jeden dzień przejeżdżają dzieci grające w rozgrywkach PLJ D1 sięga 400 km!). Skutek: małe efekty szkoleniowe, ogromne koszty i czas wyjazdów. Propozycja: rozgrywki do lat 13 tylko w formie turniejowej. Likwidacja PLJ D w obecnej formule. Efekt: więcej grania dla zawodników, mniejsze koszty dla klubów.

5. Zmiana regulaminu i gra na boiskach typu "Orlik" drużyn Junior D (rocznik 2000 i młodsi). Obecnie drużyny grają na dużych boiskach od pola karnego do pola karnego na bramki 5x2 metry. Szerokość takiego boiska jest zbieżna z boiskiem pełnowymiarowym i wynosi 64-68 metrów, po którym biegają 10-osobowe drużyny. Generalnie powinno się wydłużyć grę juniorów na boiskach typu "Orlik", na terenach wiejskich to często jedyne dobre boiska. "Orliki" są dla klubów darmowe, posiadają zaplecze sanitarne i ten potencjał należy jak najdłużej wykorzystywać. Stan obecny: dzieci w wieku 11-12 lat muszą grać na dużych boiskach. Skutek: małe efekty szkoleniowe, gra na słabych boiskach trawiastych. Propozycja: dopuszczenie boisk na "Orlikach" do gry w Juniorze D. Efekt: mniejsze koszty dla klubów, wykorzystania potencjału obiektów sportowych w mniejszych ośrodkach, gra na ustandaryzowanej nawierzchni.

6. Wprowadzenie średniej klasy rozgrywkowej dla Juniorów A, B i C. Dziś w pomorskim mamy "Ligę Mistrzów" czyli Pomorską Ligę Juniorów i ligi lokalne. Różnica między tymi klasami jest ogromna. W przypadku Pogoni od trzech sezonów w dwóch różnych klasach odnajdujemy się w środkowej stawce Pomorskiej Lidze Juniorów. Niestety, liga ta jest bardzo kosztowna z wyjazdami nawet po 150 km np. do Kwidzyna czy Malborka. Drużyny, które nie mają możliwości grania w PLJ grają w o wiele słabszej Słupskiej Klasie Okręgowej w której napotykają się na następujące problemy: mała liczba drużyn 7-8, więc drużyny rozgrywają w sezonie tylko 12-14 spotkań ligowych. Niski poziom i często zdekompletowane drużyny rywali, skutkujące wynikami "dwucyfrowymi".
W praktyce taki klub jak nasz gra prawie wyłącznie z drużynami z ośrodków wiejskich, które siłą rzeczy nie mają np. takich możliwości selekcyjnych jak nasz klub. Gra ze słabszymi przeciwnikami nie pozwala nam na rozwój, z kolei dla przeciwników wynikowe pogromy też nie mają walorów sportowych. W tym sezonie eksperymentalnie wystawiliśmy do rozgrywek drużyny o 2 lata młodsze niż przepisy. Dają sobie radę, choć trenerzy narzekają na różnice fizyczne i niestety większą liczbę kontuzji po kontakcie z starszymi przeciwnikami, którzy słabsze wyszkolenie techniczne nadrabiają warunkami fizycznymi. Plusami tej formy rozgrywek jest stosunkowo niski koszt uczestnictwa (mało drużyn i bliskie wyjazdy). Jest to pewnie atrakcyjne dla mniejszych klubów, których prowadzenie drużyn młodzieżowych jest wymuszone przez przepisy licencyjne.

Proponujemy powstanie ligi pośredniej. Najlepsi powinni rywalizować w Pomorskiej Lidze Juniorów (świetny pomysł w tym sezonie to wiosenny awans do rozgrywek makroregionalnych ewentualnie można ograniczyć liczebność PLJ do 8 drużyn i grać jesienią mecz i rewanż, a wiosną dwie najlepsze drużyny z lig pośrednich awansują). Mniejsze kluby niech grają pomiędzy sobą w lokalnych ligach i ewentualnie najlepsi wiosną awansują do PLJ. "Średniakom" takim jak my stwórzmy możliwość bezpośredniej rywalizacji z podobnymi drużynami. Np. dziś w Słupskiej Klasie Okręgowej Junior B Pogoń Lębork nie ma możliwości rywalizować z klubami o podobnym potencjale szkoleniowym jak Bytovia Bytów, Gryf Wejherowo, Cartusia Kartuzy czy Orkan Rumia. Zespoły te rozrzucone są po lokalnych rozgrywkach (kilka grup w każdym podokręgu) i podobnie jak Pogoń nie mają za bardzo z kim rywalizować. Myślimy, że kluby z 3, 4 i chętne z 5 ligi powinny juniorsko rywalizować ze sobą np. w 2 grupach (wschodnia i zachodnia) w województwie pomorskim. Podniosłoby to z pewnością poziom sportowy i byłoby do zaakceptowania od strony ekonomicznej. Pomysł ten traktujemy jako zaczątek dyskusji o systemie rozgrywek juniorskich, które należy zmieniać. Stan obecny: ogromna różnica pomiędzy poziomem sportowym Pomorskiej Ligi Juniorów i lig okręgowych. duża różnica w kosztach uczestnictwa w obu ligach (liczba drużyn, koszty dojazdów, 3 sędziów w PLJ), trudność w zakwalifikowaniu się do PLJ. Skutek: wysokie koszty uczestnictwa w PLJ, niski poziom sportowy lig okręgowych. Propozycja: ograniczenie liczebności PLJ, stworzenie pośredniej grupy rozgrywkowej 2 grupy (wschodnia i zachodnia). Efekt: zwiększenie poziomu rozgrywek.

7. Zmiany w zasadach awansu do Pomorskiej Ligi Juniorów. W przypadku realizacji punktu nr 6 część postulatów będzie nieaktualna. Awans do PLJ jest bardzo utrudniony. Jeżeli drużyna w podokręgu słupskim np. juniora C zajmie 1. miejsce w swojej grupie okręgowej i wygra baraże z innymi grupami swojego podokręgu, to często bywa, że nie ma możliwości awansu do PLJ gdyż wywalcza ona miejsce w PLJ w kategorii C, podczas gdy od następnego sezonu sama występować będzie już jako junior B. Jeżeli klub ma większą liczbę drużyn to młodsza drużyna zajmuje miejsce w PLJ lub miejsce to nie jest wykorzystywane. Bywa więc że zajęcie 1. miejsca w podokręgu w praktyce drużynie nic nie daje i to jest krzywdzące. Należy zmienić formę awansu by dać szansę takim drużynom. Stan obecny: trudny, a czasem niemożliwy awans do PLJ Junior C i D. Skutek: brak motywacji. Propozycja: możliwość gry zwycięzcy Junior C w Junior B w nowym sezonie (identycznie D i C). Efekt: brak wykluczenia z możliwości awansu części drużyn.

8. Reorganizacja młodzieżowych kadr województwa. Od zawsze słychać opinie, że brak jest właściwej selekcji do kadry, że wiele klubów jest pomijanych. Dlatego proponujemy powołania kadr B w każdym Podokręgu, które byłyby pomostem do właściwej kadry województwa. Podokręg słupski jest zaniedbany pod tym względem, no może poza Spartą Sycewice w roczniku 2000. W pozostałych rocznikach nawet zawodnicy nie mają szans jechać na konsultację. Stan obecny: brak właściwej selekcji do kadry województwa. Opieranie kadry na klubach trójmiejskich. Skutek: brak promocji utalentowanych zawodników z mniejszych ośrodków (szczególnie podokręgu słupskiego). Propozycja: stworzenie w każdym Podokręgu kadry B. Efekt: poszerzenie selekcji, stopniowa adaptacja zawodników do gry w kadrze.

9. Indywidualny system szkolenia bramkarzy. Zauważamy brak pracy z bramkarzami w klubach. Zawodnicy Ci są wręcz osamotnieni w treningu, w mało którym klubie prowadzone są indywidualne zajęcia z bramkarzami. Proponujemy m.in. zimowe szkolenia dla trenerów w zakresie treningu bramkarzy, szkolenia dla zawodników, specjalistyczne kursy bramkarskie dla trenerów i instruktorów. Stan obecny: strukturalny brak pracy z bramkarzami w klubach. Skutek: niski poziom szkolenia bramkarzy. Propozycja: zimowe szkolenia dla trenerów w zakresie treningu bramkarzy, szkolenia dla zawodników, specjalistyczne kursy bramkarskie dla trenerów, instruktorów i innych. Efekt: wyższy poziom szkolenia, wyszkolenie kadr trenerskich w tym zakresie.

10. "STARTER" dla zawodników i rodziców młodych piłkarzy. Inspiracją na stworzenie roboczo nazwanego "STARTERA" dla rodziców i piłkarzy był cykl szkoleń przeprowadzonych przez dr Bartosza Dolańskiego i Łukasza Jankowskiego o budowaniu prawidłowych relacji pomiędzy trenerem, rodzicami i klubem "RESPECT". Warto by każdy piłkarz junior w chwili rejestracji po raz pierwszy w bazie Związku otrzymywał teczkę "STARTERA". Zawarte by tam było kompendium wiedzy dla młodych piłkarzy i ich rodziców zakresie związkowych przepisów, zasad funkcjonowania Związku i innych istotnych informacjach o futbolu młodzieżowym (porady wychowawcze, zdrowotne, żywieniowe itp.). Wraz z deklaracją przystąpienia do klubu rodzice, piłkarz i trener podpisywali by oświadczenie o akceptowaniu zasad projektu RESPECT tj. o podziale praw i obowiązków w klubie pomiędzy trenerem, zawodnikiem i rodzicami. Zasady te są na tyle uniwersalne, że można łatwo opracować wspólną treść dla wszystkich klubów. Teczka "STARTERA" otrzymywałby zawodnik, w klubie zostawałaby kopia jego podpisanego oświadczenia, podobnie jak oświadczenie trenera i rodzica. Estetycznie zaprojektowane materiały oprócz efektów praktycznych regulujących tak ważną relacje na linii rodzic-trener-klub, szczególnie w pierwszej fazie współpracy niosłyby by za sobą także pozytywne efekty wizerunkowe Związku.

11. Wzmocnienie klasyfikacji Fair Play w rozgrywkach seniorów i juniorów. Promowanie sportowych zachowań na boisku powinno na stałe być wpisane w regulamin rozgrywek, a drużyny, które w całym sezonie wyróżniały się pod tym względem pozytywnie (ilość kartek czy kar dla zawodników, trenerów) powinny być doceniane i nagradzane. PomZPN wprowadził od tego sezonu kary za 5 lub więcej kartek w meczu dla drużyny, warto by chociaż te opłaty były przeznaczone na wyróżnienie drużyn, które pozytywnie pod kątem Fair Play rozegrały sezon (np. przekazania sprzętu sportowego).

12. Potrzeba szkoleń, wizyt studyjnych dla sportowych działaczy w celu podnoszenia ich kwalifikacji z zarządzaniem klubami w zakresie: efektywne zarządzanie klubem sportowym pozyskiwanie sponsorów,
współpraca z samorządami, współpraca ze szkołami: klasy sportowe - kluby, budowanie PR i współpraca z samorządem, mediami itp.

13. Pilna potrzeba zaangażowania się Związku w pozyskiwania środków unijnych na potrzeby klubów i związku poprzez sieciowe projekty skupiające kluby sportowe.

Możliwe kierunki działania w sporcie młodzieżowym: profesjonalne szkolenia dla trenerów, kierowników drużyn, działaczy zakup sprzętu sportowego turnieje sportowe w okresie zimowym organizowane i finansowane przez Związek, dofinansowanie obozów letnich i zimowych dla młodzieży, wymiana międzynarodowa (obozy, turnieje), wsparcie dla piłkarzy z ubogich rodzin, ożywienie "Orlików" z udziałem klubów piłkarskich i ich kadry. Ciekawy projekt z Ministerstwem Sportu i Turystyki realizuje od niedawna Polski Związek Piłki Siatkowej, który przekazał do wybranych klubów sprzęt sportowy o wartości ok. 70.000 zł dla klubu z opcją finansowego wspierania w kolejnych latach.

14. Umieszczenie na stronie internetowej Pomorskiego Związku Piłki Nożnej archiwalnych tabel i wyników z piłkarskich sezonów wszystkich rozgrywek prowadzonych przez PomZPN. Po przebudowie strony internetowej nie można podejrzeć wyników, tabel np. sprzed dwóch sezonów. Takie zestawienia często są potrzebne w klubowej sprawozdawczości, statystykach itp. Obecnie tego typu opracowania dostępne są tylko na prywatnych serwisach sportowych, które nie dają gwarancji ciągłości funkcjonowania.