Pacjenci przychodzą zbyt późno

Co drugi pięćdziesięciolatek cierpi z powodu łagodnego przerostu prostaty. W Polsce problem ten dotyczy ok. 2 mln mężczyzn. Dlatego panowie po 50. roku życia powinni poddawać się regularnym (raz do roku) badaniom kontrolnym stercza. Systematycznie prowadzona profilaktyka może nie tylko skutecznie przeciwdziałać powikłaniom, ale również spowodować wczesne wykrycie raka prostaty.

Lekarze ubolewają nad tym, że większość pacjentów pojawia się w gabinecie zbyt późno. Uważają, że przyczyną zwlekania z wizytą u urologa czy lekarza pierwszego kontaktu jest wstyd (niczym nie uzasadniony) oraz niska świadomość zagadnienia i brak podstawowej wiedzy na temat chorób prostaty, w tym także łagodnego przerostu gruczołu krokowego i możliwościach leczenia tego schorzenia.

Edukacja dotycząca chorób prostaty, w tym przede wszystkim przerostu stercza jest głównym celem założonej w tym roku Fundacji "Męskie Sprawy". - Zasadniczym elementem naszej działalności jest informowanie o możliwościach leczenia przerostu prostaty i dostępnych terapiach, które w znaczący sposób poprawiają jakość życia osób cierpiących na to schorzenie - mówią założyciele.
Fundacja będzie organizować akcje promujące zdrowie, skierowane nie tylko do pacjentów, ale również lekarzy i mediów.

• Informacje na temat choroby, działalności Fundacji, w tym również organizowanych przez nią "białych sobót", można znaleźć na stronach internetowych www.MeskieSprawy.org.

Jest jeszcze trzecie określenie - gruczoł krokowy. Wszystkie trzy terminy dotyczą jednego narządu. Małego (bez żadnych zmian chorobowych jest wielkości kasztana - waży ok. 20 gramów), ale bardzo ważnego. Stercz jest umiejscowiony poniżej pęcherza moczowego. Stanowi istotny element układu moczowo-płciowego. Produkuje wydzielinę, która wraz z plemnikami i wydzieliną pęcherzyków nasiennych tworzy nasienie.

Oprócz łagodnego przerostu gruczołu krokowego coraz częstszą chorobą stercza jest rak. W Polsce jest trzecią przyczyna zgonów - po raku płuca i żołądka.
Wśród czynników, odpowiedzialnych za pojawienie się tej choroby wymienia się wydłużenie życia u mężczyzn oraz uwarunkowania genetyczne. Wczesnemu etapowi rozwoju raka prostaty często nie towarzyszą żadne objawy, dlatego mężczyzna, który przekroczył pięćdziesiątkę powinien co roku poddawać się badaniom profilaktycznym (badanie per rectum, oznaczenie poziomu PSA, czyli tzw. swoistego antygenu sterczowego), umożliwiającym wczesne wykrycie nowotworu.

Diagnozę może postawić tylko lekarz. W przypadku jakichkolwiek objawów ze strony układu moczowego trzeba szukać pomocy u specjalisty. Urolog, po badaniach i wywiadzie, na pewno ustali, czy to łagodny przerost prostaty, czy jakaś inna choroba.
Podstawowymi elementami diagnostyki gruczołu krokowego są:
1. wywiad lekarski (lekarz rozmawia z pacjentem na temat występujących objawów, ich częstości i stopnia nasilenia
2. badanie palcem przez odbytnicę (tzw. badanie per rectum); pozwala ocenić wielkość i ewentualne nieprawidłowości w budowie gruczołu krokowego (konsystencja, gładkość powierzchni)
3. badanie USG - pozwala określić wielkość i kształT prostaty
W celu wyeliminowania podejrzenia nowotworu prostaty wykonywane jest również badanie stężenia swoistego antygenu sterczowego (PSA).

Trzy czwarte mężczyzn, cierpiących na łagodny przerost gruczołu krokowego, ma przynajmniej jeden z objawów klinicznych.
Do najczęstszych należą:
- częste oddawania moczu w ciągu dnia
- konieczność oddawania moczu w nocy
-osłabienie strumienia moczu
- utrudnione rozpoczęcie oddawania moczu
- gwałtowne parcie na mocz
- konieczność oddawania moczu tuż po mikcji
- sporadycznie - bezwiednie moczenie
- przerywany strumień moczu
- parcie naglące
- wykapywanie moczu po mikcji
- uczucie niecałkowitego opróżnienia pęchęrza
Łagodnemu przerostowi stercza mogą niekiedy towarzyszyć także poważne powikłania np. ostre lub całkowite zatrzymanie moczu, nawracające infekcje dróg moczowych, kamica pęcherza moczowego czy upośledzenie czynności nerek. Choroba ta ma również wpływ na jakość życia. Powoduje m. in. konieczność ograniczenia spożycia płynów, zakłóca sen, sprawia, że trzeba ograniczyć aktywność zawodową, społeczną, rezygnować niekiedy z hobby i podróży.